काठमाडौं- काठमाडौं उपत्यकामा सरकारी लगानीमा विद्युतीय बस सञ्चालनमा आएका छन्।
साझा यातायात सहकारी संस्था प्रालिका संस्थापक अध्यक्ष ९५ वर्षीय विश्वबन्धु थापाले साझाको झण्डा फहराएपछि बस गुड्न थालेका हुन्। साझाले बिहीबारदेखि तीनवटा विद्युतीय बस सञ्चालनमा ल्याएको हो। ती बसमा सबै चालक र सहचालक महिला छन्। ती बसमध्ये दुई माछापोखरी–बालाजु–सोह्रखुट्टे–जमल–पुरानो बसपार्क–माइतीघर–नयाँबानेश्वर–तीनकुने–सिनामंगल–एयरपोर्ट र एक लगनखेल–जावलाखेल–कुपण्डोल–त्रिपुरेश्वर–नेपाल वायुसेवा निगम–लैनचौर–शिक्षण अस्पताल–नारायण गोपालचोक–बाँसबारी–बूढानीलकण्ठ रुटमा सञ्चालन हुने साझाले जनाएको छ।
साझाले ४० विद्युतीय बस खरिद गरेकामा बाँकी ३७ बस आगामी महिनाभित्रमा आइपुग्ने जनाइएको छ। सरकारले तीन वर्ष पहिले तीन अर्ब रुपैयाँको सेयर खरिद गरेपछि सोही रकमबाट विद्युतीय बस खरिद भएको थियो। ब्याट्रीबाट चल्ने बस नयाँ प्रविधिको भएकाले तीन चरणमा भित्र्याउने योजना बनाइएको प्रमुख कार्यकारी अधिकृत महेन्द्रराज पाण्डेयले बताए। पहिलो चरणमा अन्तर्राष्ट्रिय बोलपत्र आह्वान गरी ८.५ मिटर लामा बस खरिद गरिएको छ। ती बस चीनको सीएचटीसी कम्पनीले तयार गरेको हो।
दोस्रो चरणमा त्यसभन्दा लामा बस खरिद गरिने साझाले जनाएको छ। झण्डै १० देखि १२ मिटर लम्बाइका शहरी विद्युतीय बस तथा लामो दूरीको विद्युतीय बस खरिद प्रक्रिया अघि बढाइसकेको पाण्डेले बताए।
बस चालक हर्मिता श्रेष्ठले अरू बसभन्दा यो सजिलो भएको बताइन्। केही वर्षदेखि साझाकै पेट्रोलियम पदार्थबाट चल्ने बस चलाइरहेकी उनी यी बसमा क्लज, गियर हाल्नु नपर्ने हुँदा सजिलो भएको बताउँछिन्। यसमा स्विच अन गरेपछि आफैँ गुड्ने हुँदा चलाउन सजिलो छ। र, अरू गाडीजस्तो आवाज आउँदैन।
साझाका अध्यक्ष कनकमणि दीक्षितले नेपालमा साझाले शहरी र क्षेत्रीय यातायात शुरु गरेको बताए। विद्युतीय बस आर्थिक र वातावरणीय रूपमा उपयुक्त रहेको र यात्रुलाई पनि सुविधा हुने उनको भनाइ छ। निजी क्षेत्रले सार्वजनिक यातायातको ठूलो हिस्सा ओगटेका कारण नेपाल सरकारले यस क्षेत्रलाई बस सञ्चालनका लागि पनि सहुलियत ऋण उपलब्ध गराउनुपर्नेमा दीक्षितले जोड दिए।
चार्जिङ स्टेसन निर्माणका लागि सरकारले सहयोग गर्ने उनको विश्वास छ। साझा खुल्दा आफू ३० वर्ष भएको र अहिले ९५ वर्ष भएको संस्थापक अध्यक्ष थापाले बताए। बस सञ्चालन हुँदा खुशी लागेकैले आफू यहाँ आइपुगेको उनको भनाइ थियो।
यी बसमा २६ सिट छन्। क्षमता प्रतिघण्टा १६१ किलोवाट छ। अहिले बससँगै दुई थान चार्जरसमेत ल्याइएको छ। बस एकपटक पूरै चार्ज गर्दा २०० किलोमिटर चल्नसक्छन्। अरू सामान्य बसभन्दा अहिले ल्याइएका विद्युतीय बस होचा र साना छन्। र, अपांगतामैत्री पनि छन्।
